I Zagadnienia wstępne

1. Prawdopodobieństwo wstępne (pre-test probability) a prawdopodobieństwo końcowe / diagnostyczne (post-test probability)
2. interpretacja personalistyczna.
3. interpretacja częstościowa i prawdopodobieństwo a posteriori,
4. interpretacja statystyczna i obiektywne prawdopodobieństwo a priori,
5. Pojęcie prawdopodobieństwa w diagnostyce medycznej:
6. Ogólna charakterystyka procesu podejmowania decyzji w diagnostyce medycznej (etapy diagnozy, próg jatrotropii, próg wykluczenia i próg testu, formułowanie hipotez diagnostycznych).
7. Rodzaje zmiennych.
8. Skale pomiarowe i ich informatywność.
9. Klasyfikacja i typologia jako podstawy procesu diagnozy.

II Parametry testów diagnostycznych

Ustalenia wstępne

1. Rozkład normalny i rozkłady niestandardowe.
2. Problem nakładania się rozkładów i rodzaje wyników.
3. Problem ustalania zakresu wartości referencyjnych.
4. Test referencyjny i ograniczenia w jego stosowaniu.

Podstawowe parametry testu diagnostycznego

1. Czułość diagnostyczna (sensitivity)
2. Swoistość diagnostyczna (specificity)
3. Obliczanie czułości i swoistości diagnostycznej testów na podstawie tabeli danych.
4. Czułość i swoistość diagnostyczna a częstość występowania choroby w populacji – obliczenia.
5. Czułość i swoistość diagnostyczna a czułość i swoistość analityczna.
6. Wpływ przesunięcia wartości granicznej na czułość i swoistość diagnostyczną testu.
7. Parametry czułości i swoistości diagnostycznej testu w procesie wykluczania lub potwierdzania hipotez diagnostycznych.

Dodatkowe parametry charakteryzujące testy diagnostyczne

1. Parametr dokładności rozpoznania (accuracy) i jego obliczanie
2. Problem błędu weryfikacji w ocenie czułości i swoistości diagnostycznej (verification bias).
3. Współczynnik chorobowości: charakterystyka i obliczanie prostych przykładów (prevelence rate).

Problem przewidywań na podstawie oczekiwanych wyników testów

1. Parametr swoistości diag. traktowany jako cecha umożliwiająca wykluczenie hipotezy diag.,
2. Parametr czułości diag. traktowany jako cecha testu umożliwiająca potwierdzenie hipotezy diag.,
3. Identyfikacja prawdopodobieństw nomograficznych i diagnostycznych,
4. Trywialne błędy wnioskowań diagnostycznych:
5. Prawdopodobieństwo nozograficzne a prawdopodobieństwo diagnostyczne – charakterystyka.
6. Dwie metody ustalania prawdopodobieństw końcowych: współczynnik predykcji i twierdzenie Bayesa.
7. Parametr dodatniej wartości predykcji (predictive value⁺ ) – obliczanie na podstawie prostych przykładów.
8. Parametr ujemnej wartości predykcji (predictive value^– ) – obliczanie na podstawie prostych przykładów.
9. Parametr wartości predykcji a częstość choroby – obliczanie i ustalenie zależności predykcji od częstości choroby.
10. Twierdzenie Bayesa – postać, założenia wstępne, krytyka.
11. Przykład zastosowania tw. Bayesa w ocenia prawdopodobieństwa diagnostycznego (post test probability).
12. Problem ustalania prawdopodobieństwa a priori. Sposoby szacowania prawdopodobieństw wstępnych (pre-test probability).
13. Charakterystyka parametru ilorazu wiarygodności (likehood ratio- LR) – przykładowe obliczenia LR.
14. Nomogram dla oceny prawdopodobieństwa końcowego LR (post test probability). Przykłady ustalania prawdopodobieństw końcowych z wykorzystaniem nomogramu.
15. Iloraz wiarygodności a częstość występowania choroby w populacji.
16. Nomogram w ustalaniu wartości predykcji.
17. Różnica w ustalaniu prawdopodobieństwa końcowego z wykorzystaniem parametru wartości predykcji i z wykorzystaniem tw. Bayesa.

Bibliografia podstawowa

• Wulff H., Gøtzsche P., (2005), Racjonalna diagnoza i leczenie. Wprowadzenie do medycyny wiarygodnej czyli Evidence-Based Medicine, AKTIS, Łódź 2005.
• Naskalski J., (2005), Pojęcie normy, wartości referencyjnych i ich znaczenie dla formułowania diagnozy, w: Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, A. Dembińska-Kieć, J. Naskalski (red.), Urban i Partner, wydanie II, Wrocław 2005, s. 47-57.
• Jaeschke R., Cook D., Guyatt G., (1998), Evidence based medicine (EBM), czyli praktyka medyczna oparta na wiarygodnych i aktualnych publikacjach (POWAP), „Medycyna Praktyczna”, (10/92), 1998, s. 156-159.
• Jędrychowski W., (1999), Wprowadzenie i metody badań, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1999.
• Jędrychowski W., (2002), Podstawy epidemiologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2002. Wyd. VI.